کالری چیست؟
اگر تا به حال در پی افزایش یا کاهش وزن بوده اید، قطعاً کلمه کالری زیاد به گوشتان خورده است. در حقیقت محور اصلی همه رژیم های لاغری و چاقی کالری دریافتی فرد است. اما این که کالری چیست؟ و چه نقشی را در بدن ایفا می کند؟ سوالاتی هستند که شاید پاسخ آن ها را به طور کامل ندانید. تا انتهای این مطلب از مجله فیت بادی کلینیک همراه ما باشید زیرا می خواهیم به بررسی مفهوم کالری بپردازیم.
کالری چیست؟
در پاسخ به سوال کالری چیست؟ باید بگوییم که کالری یک واحد انرژی است که سلول های بدن برای زنده ماندن و انجام فعالیت به آن احتیاج دارند. منظور از کالری انرژی دریافتی ای است که از طریق مواد غذایی به بدن می رسد و یا انرژی ای است که در ازای فعالیت های بدنی مصرف می شود.
علم تغذیه سوال کالری چیست؟ را این گونه پاسخ می دهد: هر غذایی که می خوریم دارای مقادیری از انرژی است که در داخل پیوندهای شیمیایی آن ماده غذایی ذخیره شده اند. سلول های بدن بعد از گوارش و هضم غذا، پیوندها را شکسته و انرژی درون این پیوندها را در قالب کالری دریافت می کنند.
👈بیش تر بخوانید: آیا با بهترین روش لاغری آشنایی دارید؟
یک مثال ساده برای درک بهتر پاسخ سوال کالری چیست؟
بیایید برای درک بهتر سوال کالری چیست؟ یک مثال ساده را بررسی کنیم. ما یک ماشین را مثال می زنیم، ماشینی که برای روشن شدن و حرکت کردن به سوخت احتیاج دارد و ما فرض می کنیم که سوخت ماشین بنزین است. در داخل ماشین سازوکار هایی صورت می گیرد که بنزین را به انرژی لازم برای حرکت کردن تبدیل می کند.
مواد غذایی ای که ما می خوریم هم در نقش سوخت هستند و هر کدام درون خود مقداری انرژی دارند و با سازوکار هایی که در بدن انجام می شود این انرژی آزاد شده و صرف فعالیت های حیاتی بدن می شود.
با این تفاسیر زمانی که می گوییم یک موز 100 کالری دارد، یعنی با خوردن آن 100 واحد کالری وارد بدن ما می شود.
انرژی و کالری دریافتی بدن کجا می رود؟
انرژی ای که توسط سلول های بدن از مواد غذایی جدا می شود به 3 شکل مورد استفاده بدن قرار می گیرد:
- ده درصد از آن صرف گوارش می شود.
- بیست درصد آن صرف فعالیت های بدنی مانند راه رفتن می شود.
- و هفتاد درصد باقی مانده آن صرف انجام فعالیت های حیاتی سلول های بدن برای حفظ بقا و انجام عملکرد در بافت های بدن می شود.
این یعنی ما 70 درصد از انرژی ای که دریافت می کنیم را برای حفظ حیات به سلول های بدنمان هدیه می کنیم، در واقع این مقدار برای ما نقش حیاتی دارد که به آن نرخ متابولیسم و سوخت و ساز گفته می شود.
نرخ متابولیسم
منظور از متابولیسم مقدار انرژی مورد نیاز بدن برای زنده ماندن و کار کردن است. ما بر اساس این نرخ می توانیم مشخص کنیم که روزانه چقدر کالری مصرف کنیم که البته میزان آن با توجه به جنسیت متغیر است.
انسان ها به چه میزان کالری نیاز دارند؟
مردان باید در طول روز حداقل 2500 کالری دریافت کنند تا بتوانند انرژی لازم برای عملکرد ارگان های حیاتی بدن را تامین کنند و در زنان هم روزانه حدود 2000 کالری مورد نیاز بدن است.
👈بیش تر بخوانید: محاسبه BMI چه کمکی به روند لاغری شما می کند؟
ارتباط وزن با کالری چیست؟
برای کاهش وزن می بایست مقدار کالری دریافتی خود را کم کنید. اگر سوخت و انرژی کمتری به بدن برسانید، بدن مجبور می شود برای تامین انرژی مورد نیاز خود به سراغ ذخایر چربی برود و آن ها را بسوزاند. البته خاطرتان باشد که این وضعیت پایدار نمی ماند و بعد از مدتی با کاهش کالری دریافتی بدن به این شرایط عادت کرده و سرعت سوخت و ساز کم می شود.
هورمون ها تنظیم کننده متابولیسم روی تعدیل وزن بدن تاثیرگذار هستند. مثلاً زمانی که انرژی دریافتی کم می شود، ممکن است هورمون های افزایش اشتها که کورتیزول و گرلین نام دارند بیشتر ترشح شوند، به همین علت لازم است بین کالری دریافتی و سوخت و ساز بدن تعادل ایجاد کرد تا به تعدیل وزن رسید.
انواع مختلف کالری چیست؟
کالری دریافتی و مصرفی انواع کالری هستند که توضیح آن ها به شرح زیر می باشد:
حتی زمانی که ما در حال استراحت یا خواب هستیم فعالیت های مختلفی در بدن ما انجام می شود. دستگاه قلب و عروق در حال خون رسانی به تمام نقاط بدن است، دستگاه گوارش مشغول هضم و جذب مواد غذایی مصرف شده است، دستگاه تنفسی اکسیژن مورد نیاز بدن را تامین می کند و … . همه این فعالیت ها موجب مصرف انرژی می شوند.
در هنگام انجام فعالیت های مختلف از تکان دادن دست ها گرفته تا فعالیت های سنگین ورزشی و حتی فکر کردن انرژی مصرفی بدنمان افزایش پیدا می کند.
با این اوصاف کالری دریافتی عبارتست از: میزان انرژی ای که از مواد غذایی مصرف شده به دست می آید و کالری مصرفی هم مقدار انرژی است که با انجام فعالیت های بدن در طول روز می سوزانیم.
غذاهای پر کالری
برخی از غذاها مانند غذاهای سرخ شده، غذاهای پرچرب، شیرینی جات، روغن ها و … انرژی و کالری بیشتری دارند که اغلب غذاهای سالمی نیستند و بهتر است مصرف آن ها به حداقل برسد. در بین گروه های غذایی چربی ها و کربوهیدرات ها از کالری بیشتری برخوردارند.
شایان ذکر است بعضی مواد غذایی مانند آووکادو و کینوا با این که کالری بالایی دارند اما غذاهای سالمی هستند زیرا محتوای کالری آن ها کربوهیدرات ها و چربی های سالم تشکیل شده است.
👈بیش تر بخوانید: آیا می دانید بهترین کلینیک لاغری در تهران کجاست؟
غذاهای کم کالری
اغلب میوه ها و سبزیجات کالری کمی دارند و سرشار از فیبر هستند، از آن جایی که این مواد کربوهیدرات و چربی ندارند کالری کمتری تولید می کنند. مواد معدنی و ویتامین ها به عنوان گروه های غذایی کم کالری به شمار می آیند.
آیا تنها کالری مواد غذایی اهمیت دارد؟
کالری فقط مقدار انرژی ماده غذایی را معین میکند و درمورد ریز مغذیها و مواد تشکیلدهنده آن اطلاعاتی به ما نمیدهد. در یک رژیم غذایی سالم باید علاوه بر کالری، مواد تشکیلدهند غذاها هم مورد توجه قرار بگیرد و تنها کالری مهم نباشد.